زندان مرکزی احواز شیبان

مقدمه

زندان شیبان احواز که با اسامی زندان مرکزی احواز، مجتمع حرفه آموزی احواز و کلینیک احواز نیز شناخته می‌شود.
مردم محلی زندان شیبان را به نام زندان کلینیک احواز می شناسند.
زندان شیبان اجواز پیش‌تر محل سکونت مهندسان و کارگران شرکت تکنوپروم اکسپورت روسى و سازنده نیروگاه برق رامین بوده است.
بعدتر نیز به عنوان مرکز خوددرمانی معتادان بوده که معتادین در این محل جهت ترک اعتیاد نگهداری می شدند.
پس از انتقال این مکان به سازمان زندانها آن را به زندان مخفی و امنیتی تبدیل کردند که تنها نیروهاى امنیتى در آنجا تردد مى کردند. سپس بدلیل افزایش تعداد به دلیل تعطیلى زندان کارون، به عنوان “زندان مرکزی احواز” معروفی شد.

براساس گزارش‌های دریافتی از سوی منابع خبری حقوق بشر در احواز ؛ افشین آزاده، زارع، ذوالفقاری، خلیلی و نادر صخراوی از جمله شکنجه‌گران سابق در زندان کارون به زندان شیبان احواز منتقل شده‌ و اقدام به شکنجه و ایجاد فضای خفقان در زندان کرده‌اند.این شکنجه‌گران تحت ریاست افشین آزاده در زندان شیبان احواز قرار دارند. افشین آزاده یکی از شکنجه‌گران زندان کارون احواز بوده و به عنوان یک گزینه جهت ریاست زندان شیبان احواز معرفی شده است.بنا به گزارش‌های رسیده، جمعی از زندانیان سیاسی که در اعتراض به شکنجه و عدم رعایت اصل تفکیک جرائم از روز چهارشنبه ۱۷ بهمن، اقدام به اعتصاب غذا کرده‌اند از جمله کسانی هستند که با بدرفتاری و شکنجه از سوی این گروه شکنجه‌گر مواجه هستند.روز چهارشنبه ۲۴ بهمن، گزارش‌هایی از شکنجه و بدرفتاری با زندانیان سیاسی توسط این گروه شکنجه‌گر حاکی بود.همچنین زندانیان سیاسی از حق تماس و ملاقات با خانواده‌های خود محروم شده‌اند. این زندان از ۱۲ ساختمان تشکیل شده که هر ساختمان داراى ۴ واحد مى باشد. پس از آنکه سازمان زندانها این محل را تحویل گرفت یک سوله بزرگ و چند سالن به این مجموعه اضافه کرد.
این زندان بسیار بزرگ و دارای چندین برج نگهبانی در بیرون از شهر و در فضایی بیابانی می‌باشد.
ظرفیت این زندان ۲۰۰۰ نفر اعلام شده، اما در حال حاضر و بخصوص بعد از تعطیلى زندان کارون، ۴۵۰۰ نفر زندانى که ۹۰ درصد آنها از شهروندان عرب احوازی مى باشند در حال سپرى کردن مدت محکومیت خود در این زندان هستند.
اندازه اتاق‌های زندان بسیار کوچک در حدود ۴ در ۳ متر است که در درون هر اتاق ۲۰ تا ۲۶ تخت گذاشته شده است اما داخل هر بند بیش از صدها زندانی را جا داده‌اند.

براساس گزارش‌های رسیده به دنبال بازداشت‌های خودسرانه پس از درگیری مسلحانه در احواز در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۹۷، ازدحام جمعیت در بند زندانیان سیاسی بالا رفته و تعداد زندانیان به ۴۵۰نفر رسیده است.

وضعیت بهداشت و خدمات درمانی و پزشکی

وضعیت بهداشت در این زندان بسیار وخیم است و فاقد حداقل‌ امکانات آسایشی و خدماتی یک زندان است.
بدلیل کمبود آب افراد باید ساعت ها در صف حمام یا توالت بایستند که نوبت آنها برسد. علاوه بر آن حمامها غیر بهداشتى، و در زمستان بدون آبگرم کن هستند.
فاضلاب زندان همیشه پر است و فضا را آلوده می کند.
زندانیان آب آشامیدنی ندارند و باید در صف بایستند تا دو بطری آب یک لیتری بگیرند.
زندانیان سیاسی به‌دلیل عدم وجود لوله‌کشی آب در بند، مجبورند با شیوه‌های ابتدایی، آب را در قابلمه گرم کرده و اقدام به شستشو و نظافت فردی کنند.
نبود امکانات بهداشتی، عدم رسیدگی پزشکی به بیماران باعث به وجود آمدن بیماریهای پوستی در زندانیان شده است.
زندانیان بخش امنیتى از درمان محرومند. اگر یکی از آنها از بیمارى مزمنی رنج مى برد باید ابتدا اداره اطلاعات با معالجه او موافقت کند.
زندانیان سیاسى حق خروج از بند را ندارند، و براى درمان بهیار درمانگاه به بند آمده و تنها قرص به زندانی بیمار تجویز مى کند.

امکانات زندان

امکانات سرمایشى در گرماى بیش از ۴۵-۵۰ درجه تابستان جنوب یکی دیگر از کمبودهای زندان است.
کولرهاى قدیمى و فرسوده در اوقات معینی روشن میشوند که به دلیل قطعی روزانه جریان برق استفاده چندانی از آنها نمى شود.

ملاقات زندانیان

در زندان شیبان (کلینیک) احواز به زندانیان ملاقات حضوری داده نمی شود. یک تلفن عمومی برای تماس زندانیان وجود دارد. هر زندانی تنها فرصت یک تماس چند دقیقه ای با خانواده دارد و فقط با سه شماره ثبت شده می تواند با خانواده صحبت کند. همین تلفن هم معمولا قطع و خراب است. در زمان وصل تلفن؛ شاید زندانی بتواند به سختی؛ هر چند روز یکبار فرصت یک تماس سه دقیقه ای با خانواده داشته باشد.

وضعیت تغذیه

غذاى زندان شیبان احواز به یک پیمانکار تحویل داده شده است.
این غذا علاوه بر کیفیت بسیار پایین، به مقدار خیلى کم به زندانیان داده می‌شود به نحوی که توانایی سیری یک فرد را ندارد.
اگر به رعایت بهداشت یا کیفیت غذا اعتراضی از سوی زندانیان انجام گیرد، او را به تبعید تهدید می‌کنند.
اکثر زندانیان بدلیل کیفیت پایین غذا مجبور مى شوند، غذای خود را از فروشگاه زندان تهیه کنند. زندانیان هزینه غذاى خود را از طریق پولى که خانواده های آنها به حسابشان واریز مى کنند تهیه می‌کنند. یک زندانى اگر در حساب خود پولی نداشته باشد غذاى زندان او را خواهد کُشت. اکثر زندانیان به دلیل آلودگى غذا به عفونت روده و سرطان مبتلا مى شوند.

رفتار مسئولان زندان با زندانیان

علاوه بر فشار نبود امکانات و آلودگی محیط؛ فشارهای روحی – روانی نیز از طرف عوامل و ماموران زندان بر زندانیان اعمال می شود. با توجه به تنوع عقاید و مذاهب زندانیان؛ وزارت اطلاعات با تفرقه افکنی بین زندانیان باعث ایجاد کینه و دشمنی و تفرقه بین آنها می شود تا همدیگر را بفروشند.
ماموران شکنجه‌گر، زندانیان موسوم به داعش را به جان زندانیان سیاسی انداخته و اقدام به ایجاد درگیری می‌کنند. علاوه بر این مدتی است که توسط مسئولان و عوامل آنها مواد مخدر به بند زندانیان سیاسی وارد می‌شود.
نزدیک به ۱۳۰۰ نفر از زندانیان این زندان از این داروی مخدر استفاده مى کنند.