جاوید رحمان اولین گزارش دوره ای خود را درباره وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران در 13 صفحه منتشر کرده و به مجمع عمومی سازمان ملل متحد فرستاده است.
«جاوید رحمان» ششمین و تازه ترین گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران است که یک حقوقدان پاکستانی مسلط به قوانین اسلامی است. او اولین گزارش دوره ای خود را درباره وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران در 13 صفحه منتشر کرده و به مجمع عمومی سازمان ملل متحد فرستاده است.
این گزارش انتقادی از وضعیت جاری حقوق بشر در ایران است و فهرست نسبتا کاملی از بحران های حقوق بشری است که شهروندان ایرانی در نظام جمهوری اسلامی ایران با آن مواجه اند. مرگ در بازداشتگاه های جمهوری اسلامی، تازه ترین نگرانی گزارشگر سازمان ملل در امور ایران است.
موارد دیگر مسائل حقوق بشری در ایران مجازات اعدام خصوصا افرادی که به دلیل جرایمی که زیر سن هجده سالگی مرتکب شده اند، بازداشت های غیرقانونی و خودسرانه توسط نهادهای امنیتی،شکنجه افراد بازداشتی، مجازات ها و احکام وحشیانه وغیرانسانی نظیر شلاق و قطع عضو، خشونت منجر به مرگ با معترضان وضعیت اقتصادی در دی ماه سال 1396، تلاش برای محدود کردن وسایل ارتباطی و پیام رسان نظیر تلگرام، رواج قانونی ازدواج کودکان، وضعیت دشوار اقلیت های مذهبی، عقیدتی و نژادی نظیر پیروان آیین بهایی، دراویش گنابادی و کردها.
جاوید رحمان تابستان سال جاری خورشیدی از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل به عنوان گزارشگر در امور ایران انتخاب شد. انتخاب او به دلیل درگذشت «عاصمه جهانگیر» گزارشگر پیشین حقوق بشر ایران بود که به طور ناگهانی درگذشت. شورای حقوق بشر سازمان ملل در سه انتخاب اخیر خود برای گزارشگر ویژه در امور ایران به سراغ چهره های مسلمان رفته است.
«احمد شهید» وزیر خارجه پیشین مالدیو، عاصمه جهانگیر از حقوقدانان و چهره های ملی پاکستان و اینک جاوید رحمان حقوقدان پاکستانی الاصل مسلط به قوانین اسلامی که مقیم بریتانیا و پرفسور حقوق در یکی از دانشگاه های معتبر لندن است.
پیش از این سه چهره، «رینالدو گالیندوپل» حقوقدان السالوادوری و «موریس کاپیتورن» دیپلمات کانادایی گزارشگر وضعیت حقوق بشر ایران از سوی سازمان ملل متحد بودند.
در دوره های گذشته، مقام های ایرانی گزارشگران حقوق بشر سازمان ملل را به وابستگی به غرب و ناآشنایی با حقوق اسلامی متهم می کردند اما به نظر می رسد که در دوره های اخیر، شورای حقوق بشر دست به انتخاب هایی زده که گزارشگران ویژه ایران هم مسلمان هم آشنا به حقوق اسلامی و هم از کشورهای مجاور ایران باشند.
با این همه نظام جمهوری اسلامی ایران به هیچکدام از سه گزارشگر اخیرحقوق بشر سازمان ملل اجازه مسافرت به ایران نداده هرچند برخی از مقام های ایرانی مامور در خارج از این کشور ملاقات هایی با گزارشگران ویژه حقوق بشر در امور ایران داشته اند.
از جمله جاوید رحمان در گزارش اخیر خود اعلام کرده که با «اسماعیل بقایی هامانه»، نماینده دایم ایران در مقر اروپایی سازمان ملل در شهر ژنو سوییس دیدار کرده و گزارشش از جمله حاصل ملاقات با او، مشاوره با فعالان مدنی، ایرانیان در تبعید خودخواسته و سازمان های حقوق بشری مرتبط با ایران است.
گزارشگر امور حقوق بشر ایران گفته است که در دیدار با مقام ایرانی لزوم سفر به ایران برای انجام وظیفه ای که به او محول شده را در میان گذاشته و خواسته که ممنوعیت ورود گزارشگر سازمان ملل به ایران برداشته شود.
جاوید رحمان در این گزارش درخواست ها و پیشنهاداتی هم برای بهبود وضعیت حقوق بشر به مقام های نظام جمهوری اسلامی ارائه کرده است:
دسترسی بدون محدودیت گزارشگر ویژه در داخل ایران او ر را قادر می کندی تا ارزیابی دقیقی از وضعیت حقوق بشر ایران از طریق مصاحبه ها با افراد به دست بیاورد و به طور قابل توجهی به تهیه گزارش های آینده کمک می کند.
گزارشگر ویژه از عزم خود برای بررسی وضعیت مدافعان حقوق بشر، وضعیت اتباع خارجی مقیم ایران، ایرانیان با تابعیت مضاعف، پرونده اعدام های تابستان 1367، و همچنین حقوق افراد دارای معلولیت، افراد با هویت یا گرایش های جنسی متفاوت خبر داده است.
گزارشگر ویژه آزادی افراد بازداشت شده در جریان تظاهرات دی ماه 1396 تا اعتراضات هفته های اخیر را خواستار شده و خواستار اقدام مقام های جمهوری اسلامی ایران برای تحقیقات مستقل و شفاف در زمینه مرگ و میرهای گزارش شده در بازداشتگاه ها شده است.
یکی از بحث برانگیزترین و غیرشفاف ترین این موارد مرگ «کاووسسیدامامی» محقق محیط زیستی دو تابعیتی است که مقام های قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران می گویند در زندان اوین تهران وقتی اسنادی را دید که ضد او بود، خوددکشی کرد اما خانواده او در صحت این اظهارات تردید دارد.
دو فرد بازداشت شده در میان معترضان به وضعیت اقتصادی و معیشتی هم گزارش شده که در زمان بازداشت، جانشان را از دست داده اند.
گزارشگر ویژه از دولت جمهوری اسلامی ایران خواسته که حقوق بنیادین و آزادی ابراز عقیده و بیان را محترم بشمارد و تمامی قوانین و سیاست هایی را که منجر به صدور مجازات اعدام می شود را لغو کند. او نگرانی های جدی خود را در مورد اجرای مداوم اعدام مجرمان نوجوان در ایران ابراز کرده و و از نظام جمهوری اسلامی ایران خواسته تا به صورت فوری حکم اعدام افرادی را که در زمان ارتکاب جرم کمتر از 18 سال سن داشته اند، لغو کند.
جاوید رحمان از جمهوری اسلامی ایران خواسته تا کنوانسیون منع شکنجه را تصویب وبه صدور مجازات های بی رحمانه و غیرانسانی و تحقیرآمیز نظیر شلاق و قطع عضو پایان دهد.
خواسته دیگر او تصویب و اجرای موثر کنوانسیون رفع همه انواع تبعیض علیه زنان و جلوگیری از تبعیض علیه بانوان در قانون و عمل است.
گزارشگر ویژه از دولت جمهوری اسلامی خواسته تا به طور کامل حقوق اقلیت های مذهبی و قومی ایران احترام بگذارد و اطمینان حاصل کند که همه کسانی که در خاک ایران تحت حکومت جمهوری اسلامی ایران زندگی می کنند، بدون توجه به قومیت، مذهب یا اعتقادات، در برابر قانون برابر هستند.
ایران هنوز به این گزارش واکنش رسمی نشان نداده اما در موارد پیشین گزارش های مشابه را رد کرده است. «جواد لاریجانی» مشاور امور حقوق بشری برادش «صادق لاریجانی» رییس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، انتصاب گزارشگر ویژه را محکوم کرده و از وضعیت جاری حقوق بشر در ایران تمجید کرده است.
برخی از مقام های قضایی ایران به اتهام رفتار ضدحقوق بشری از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا تحریم شده اند. از جمله این افراد صادق لاریجانی رییس قوه قضاییه است
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر